De mediale collaterale band (loopt van bovenbeen naar scheenbeen) gedeeltelijk in het kniekapsel verlopend en de laterale collaterale band (loopt van bovenbeen naar kuitbeen) buiten het kniekapsel. De collaterale banden geven stabiliteit in de zijdelingse richting. De stabiliteit van de knie wordt verder verzorgd door het kniekapsel zelf en een aantal buiten het kapsel verlopende kapselverstevigingen.
De belangrijkste functie van deze ligamenten is het limiteren van de bewegingen van de knie. Als deze ligamenten te ver worden gerekt kunnen zij scheuren. De scheur kan in het midden van het ligament zijn, of het vindt plaats aan het uiteinde van het ligament waar het vastzit aan het bot. Dit kan zowel onder als boven zijn. Als de krachten groot genoeg zijn, zullen er ook andere ligamenten, zoals de voorste kruisband, kunnen scheuren. De mediale collaterale band (binnenste) in combinatie met de voorste kruisband is dan ook de meest voorkomende.
De laterale collaterale ligament aan de buitenzijde van de knie kan ook scheuren, maar dit gebeurt minder vaak dan de mediale band. Hier rechts is een scheur in het middelste gedeelte van de laterale band te zien. Ook de laterale band kan op verschillende plekken scheuren, evenals de mediale band.
De collaterale banden kunnen scheuren bij het sporten. Bekende sporten zijn skiën, voetbal of basketballen. Het gebeurt meestal als het onderbeen zijdelings wordt weggeduwd, terwijl de voet vast blijft staan. Dit kan zowel naar binnen als naar buiten zijn. Een kracht vanaf de buitenzijde geeft een scheur in de mediale band en andersom. Door het eigen gewicht zal de knie openstaan en zal de desbetreffende band op spanning zetten.
Symptomen
Een trauma dat krachtig genoeg is om een collaterale band te scheuren, veroorzaakt een belangrijke hoeveelheid schade aan het weefsel rondom de knie. Er ontstaan bloedingen in de weefsels rond de knie, zwelling van de weefsels en soms een bloeding in de knie. De knie wordt stijf en pijnlijk. Als de eerste stijfheid en pijn verdwijnen kan er een gevoel van instabiliteit komen in het kniegewricht en de knie zal een gevoel van ‘giving way’ (doorschieten) en het gewicht niet stabiel kunnen dragen.
Chronische (lang bestaande) instabiliteit veroorzaakt door een oude blessure aan de collaterale banden kunnen ook ontstaan doordat de gescheurde band wel geneest, maar niet strak genoeg om de knie te stabiliseren. De knie zal giving way gevoelens geven en bij zware inspanning pijnlijk zijn. ook zie je dan zwelling optreden.
Bij een partiële (onvolledige) ruptuur zullen de klachten minder zijn, maar nog wel in het kader van zwelling (ontstekingsverschijnselen), pijn en giving away.
Diagnose
Het eerste lichamelijke onderzoek geeft meestal een goed inzicht in het probleem en welke banden er aangedaan zijn. in sommige gevallen is er te veel pijn en spierspasme om een goed onderzoek te doen. Na een periode van rust (5-7 dagen) en eventueel een spalk, zal er opnieuw onderzoek gedaan worden. Hierdoor wordt het onderzoek een stuk betrouwbaarder.
Röntgenfoto’s kunnen eventueel een beschadiging dan wel een breuk (avulsiefractuur) uitsluiten, ook kunnen er stressfoto’s gemaakt worden om te kijken of er een collaterale band gescheurd is. Hierbij wordt geprobeerd om een opening te creëren aan de aangedane zijde. De röntgenfoto zal een verwijding van de gewrichtsspleet laten zien als er een scheur aanwezig is.
Ook kan er MRI gemaakt worden. Dit wordt meestal gedaan als er een vermoeden is van multipele verwondingen, zoals een meniscusscheur of een voorste kruisband ruptuur. De MRI (Magnetic Response Imaging) machine gebruikt een magnetische golf i.p.v. röntgen om de zachte weefsels van het lichaam te tonen. Met deze machine is het mogelijk een ‘plakje’ door het gebied te snijden waar we geïnteresseerd in zijn. De anatomie en de verwondingen zijn duidelijk te zien. Door deze technologie kan er ook simpel een onderscheidt worden gemaakt tussen een volledige ruptuur, partiële ruptuur en een verrekking.
Oorzaken
• Het dragen van verkeerd schoeisel waardoor er een standsverandering komt in de voet en knie
• Artrose
• Verminderde spierkracht b.v. na een operatie
• Verminderde spieruithoudingsvermogen
• Verminderde coördinatie
• Toegenomen belasting b.v. door veel traplopen of fietsen
• Overgewicht kan zorgen voor een te zware belasting
• Veranderde trainingsarbeid
• Een verkeerde stand van de benen Varus of Valgus stand (X of O Benen) zorgt voor overbelasting van de knie
• Voor verduidelijking over het principe van overbelasting kunt u het beste op de hyperlink belasting –en belastbaarheid klikken
Behandeling
In de eerste paar dagen na het ontstaan van het letsel zal de behandeling zich richten op de pijn en zwelling. De behandeling zal dan ook bestaan uit:
• rust
• ijs tegen de pijn en in het begin stadium tegen de zwelling
• een drukverband.
Aan de hand van de ernst van het letsel en in overleg met de patiënt wordt besloten of het verstandig is om te opereren. Als er voor een operatieve of conservatieve behandeling wordt gekozen, dan speelt de fysiotherapeut in beide gevallen een belangrijke rol bij het herstel. Er wordt een programma gemaakt met oefeningen om de coördinatie en de spierkracht te verbeteren. Langzaam zal de belasting opgevoerd worden, zodat na enkele weken tot maanden weer normaal bewogen en aan sport gedaan kan worden. Kracht en conditie van de spieren moeten dan zo optimaal mogelijk zijn en blijven.
Meestal worden er ook verschillende medicijnen voorgeschreven tegen de ontstekingsverschijnselen in en rond de knie. Rust en ontstekingsremmers in combinatie met ijsapplicaties kunnen de pijn en zwelling verminderen.
het verminderen van pijn en zwelling. Verder het verbeteren van de bewegingsuitslagen in de knie en het versterken van de spieren rondom de knie. Hierdoor wordt de stabiliteit weer verhoogd. De fysiotherapeut zal in de tijd het programma verzwaren en tevens zullen er huiswerkoefeningen gedaan moeten worden.
Fysiotherapie
De eerste behandeling is gericht op het opheffen van verschijnselen en het vermijden van pijnproducerende activiteiten door applicatie van ijs, drukverband en immobilisering, eventueel door ontlasten van het gewricht met elleboogkrukken. Of de beslissing of een ingreep gewenst is voor verder onderzoek en /of operatieve behandeling wordt enerzijds bepaald door een verdenking op een meniscuslaesie of een andere intra-articulaire (in het gewricht) aandoening en anderzijds door de uitgebreidheid van de bandlaesie.
De definitieve behandeling is in de meeste gevallen conservatief. Alleen als er sprake is van een absolute volledige ruptuur (scheur) wordt er een operatieve reconstructie voorgesteld. Bijkomende letsels van de achterste kruisband en / of voorste kruisband en meniscuslaesie maken een ingreep vaak gewenst. Bij een conservatieve en na een operatieve behandeling wordt de knie gedurende een korte periode geïmmobiliseerd. Dit verschilt per patiënt en per fysiotherapeut. Hierna volgt een revalidatie periode waarin de collaterale banden niet gerekt mag worden. Dit kan klachten veroorzaken en dus een belemmering in herstel. Er kan met behulp van een brace bepaalde bewegingen in het kniegewricht worden geremd.
In een later stadia worden de spieren rondom de knie verstevigd door middel van training. Deze training kan gericht zijn op spieruithoudingsvermogen, spierkracht, coördinatie. Hierdoor wordt de belastbaarheid van de spieren vergroot en wordt de belasting op de passieve delen (banden, pezen, ligamenten, kapsel) verminderd.
Voor meer uitgebreide informatie verwijzen wij u naar
http://www.sgcvisser.nl
