De rug is opgebouwd uit een 7-tal nekwervels, 12 borstwervels, 5 lenden wervels, 5 heiligbeen wervels en een staart. Al deze wervels zijn volgens een zelfde basispatroon opgebouwd.
Er is een wervellichaam waaraan een wervelboog vastzit. Aan deze boog zijn uitsteeksels bevestigd met daaraan gewrichtjes.
De wervellichamen zijn op elkaar gestapeld. Tussen twee wervels zit de tussenwervelschijf of discus. De wervelbogen vormen met elkaar een buis waarin het ruggemerg verloopt. Tussen elke twee wervels komt ter weerszijden een zenuw uit het ruggemerg te voorschijn. Deze zenuwen gaan dan naar de armen of de benen en zorgen voor de beweging en het gevoel.
Een van de belangrijkste structuren in de rug is wel de tussenwervelschijf. Centraal hierin zit een kern (nucleus) welke bestaat uit een gelatineuze massa. Deze kern wordt omgeven door een sterke bindweefsel ring, die aan de beide wervels zit vast gegroeid. De gelatineuze kern probeert continu water op te zuigen en zal daarmee dus opzwellen. Dit opzwellen wordt echter tegengewerkt door de bindweefselring en boven en onder de aangrenzende wervel. Hiermee ontstaat een schokbrekerwerking. (vergelijk een opgeblazen ballon in een doosje waarop je probeert te duwen).
Naarmate we ouder worden vermindert het vermogen van de tussenwervelschijf om water op te nemen. Ook wordt het bindweefsel langzaam minder elastisch. Dit proces noemen we degeneratie en treedt dus bij iedereen op. Als gevolg hiervan wordt de discus smaller, en neemt de schokbreker functie af.
De wervels
Een wervellichaam is naar voren toe verbonden met een wervelboog, naar links en rechts met een dwarsuitsteeksel en naar achteren toe met een doornuitsteeksel.
De halswervels
De halswervels zijn relatief klein en zorgen ervoor dat hoofd en nek zeer beweeglijk zijn. De halswervelkolom draagt het hoofd. In dit gebied van het lichaam ontstaan er vaak spanningen in de spieren, meestal veroorzaakt door een slechte houding, een bewegingsbeperking of stress.
De borstwervel
De borstwervels zijn iets groter en stabieler, omdat zij een grotere belasting moeten dragen. Iedere borstwervel is verbonden met een ribbenpaar dat door de borstwervel wordt ondersteund. Deze borstkas is essentieel voor de mens om te kunnen ademen (door het op- en neergaan van de ribben) en zorgt er tevens voor dat de borstholte met de zich daarin bevindende vitale organen zoals hart en longen goed worden beschermd.
De lendenwervel
De lendenwervels zijn de sterkste wervels van de vrije wervelkolom, aangezien deze de grootste last moeten dragen. Vooral de vierde en vijfde lendenwervel, die de overgang naar het heiligbeen vormen, worden het zwaarst belast, zodat hier ook het vaakst pijnklachten ontstaan.
Het niet vrije deel van de wervelkolom vormt de verbinding naar de bekkenring en sluit bovendien direct aan op de onderste extremiteiten. Dit deel wordt beschouwd als de sokkel waarop de vrije wervelkolom rust.
Tussenwervelschijven
De wervellichamen in onze ruggengraat zijn met elkaar verbonden via tussenwervelschijven (ook wel discussen genoemd) en wervelgewrichten. Een wervelgewricht vormt een vast onderdeel van een wervel; de tussenwervelschijven bevinden zich daarentegen telkens boven resp. onder iedere wervel. De dikte van de tussenwervelschijven neemt net als de grootte van de wervels van boven naar onder toe (van hals- tot lendenwervelkolom).
De tussenwervelschijf is opgebouwd uit een gelachtige kern (de nucleus pulposus) die wordt omgeven door een stugge vezelachtige ring (de anulus fibrosus of bindweefselring). De anulus fibrosus is met vezels verbonden aan de grond- en dekplaten van de naastgelegen wervel. De waterachtige zachte kern van de tussenwervelschijf (de nucleus pulposus) zorgt ervoor dat de druk op de wervels constant blijft.
Aandoeningen wat beteft de rug:
A-specifieke rugklachten
Specifiek Rugklachten
Spina Bifida
Scheefhals
Hernia
Bechterew
Scoliose
Morbus Scheuermann
Whiplash
Fracturen
discitis (ontsteking van de tussenwervelschijf)
discopathie
spit
